Blog Tháng Mười 10, 2021

Hiệu ứng cánh bướm và những ứng dụng trong thực tế ít ai biết tới

Thanh Ngoan
Thanh Ngoan

Bạn có tin chỉ một chú bướm ở Brazil đập cánh có thể gây ra lốc xoáy ở Texas, Mỹ không? Đây chính là phép ẩn dụ miêu tả cho thuật ngữ “hiệu ứng cánh bướm” – công thức xoay chuyển mọi sự vật, hiện tượng. Vậy hiệu ứng cánh bướm là gì? Lý thuyết này ứng dụng trong thực tế như thế nào? Cùng bePOS khám phá trong bài viết dưới đây nhé!

Hiệu ứng cánh bướm là gì?

Hiệu ứng cánh bướm (Butterfly effect) là phép ẩn dụ với ý nghĩa: trong cuộc sống, một hành động hoặc quyết định nhỏ tưởng chừng vô nghĩa nhưng có thể sẽ đem tới kết quả bất ngờ, thậm chí thay đổi cả lịch sử, tạo nên số phận của một con người. 

Khái niệm này được hình thành bởi nhà toán học và khí tượng học Edward Lorenz. Vào những năm 1960, Lorenz sử dụng máy tính triển khai mô hình toán học giúp dự báo thời tiết. Trong quá trình nhập dữ liệu, để tính toán nhanh hơn ông đã làm tròn các con số. Ví dụ: 0,506127 được làm tròn thành 0,506. Mặc dù con số làm tròn rất nhỏ, tuy nhiên kết quả sau khi làm tròn dữ liệu lại khác xa so với kết quả của giá trị gốc ban đầu, ảnh hưởng tới kết quả dự báo thời tiết cuối cùng. Điều này cho thấy một sự thay đổi nhỏ có thể thay đổi một kết quả lớn.

Từ đây, Edward Lorenz đã đưa ra khái niệm về hiệu ứng cánh bướm với câu nói nổi tiếng: “Chỉ cần một con bướm đập cánh ở Brazil có thể gây ra một cơn lốc xoáy ở Texas”. Theo ông, một cái đập cánh của con bướm cũng có thể gây ra sự biến đổi trong điều kiện gốc của hệ vật lý. 

hieu-ung-canh-buom

Hiệu ứng cánh bướm

Để dễ hình dung hơn, hãy cùng xem qua một vài ví dụ về hiệu ứng cánh bướm dưới đây:

  • Năm 1907 và 1908, Adolf Hitler nộp đơn vào học viện mỹ thuật ở Vienna nhưng không được nhận cả hai lần. Sau này, ông đã trở thành một nhà chính trị, trùm phát xít của Đức và gây ra nhiều tội ác tàn nhẫn. Nếu Hitler được nhận vào trường nghệ thuật, có thể ông đã không theo con đường chính trị và gây ra nhiều tội ác như vậy.
  • Dịch bệnh Covid 19 ban đầu chỉ xuất phát ở một khu vực nhỏ trong thành phố Vũ Hán, Trung Quốc. Tuy nhiên, chính quyền địa phương đã coi nhẹ và che giấu thông tin về căn bệnh này. Không ai có thể ngờ rằng Covid-19 đã bùng phát mạnh mẽ và trở thành đại dịch trên toàn cầu, gây thiệt hại lớn về con người và kinh tế trong suốt thời gian vừa qua.

Hiệu ứng cánh bướm trong kinh doanh

Hiểu một cách đơn giản nhất, hiệu ứng cánh bướm trong kinh doanh được ứng dụng như sau: Khi các doanh nghiệp xử lý, giải quyết những vấn đề nhỏ đúng cách thì sẽ đạt được nhiều lợi ích có thể không ngờ tới. Ví dụ về hiệu ứng cánh bướm trong kinh doanh thể hiện ở một số khía cạnh sau:

Đối với người lao động: Nếu doanh nghiệp đối xử công bằng và tích cực với người lao động của mình, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn, đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp. Ngược lại, nếu doanh nghiệp đối xử không tốt, khiến nhân viên bất mãn, họ sẽ có những hành động gây ảnh hưởng tới doanh nghiệp như: giảm năng suất lao động, làm việc không chất lượng, phá hoại, nghỉ việc,…

Đối với khách hàng: Doanh nghiệp không thể lường trước được những thiệt hại khôn lường mà khách hàng có thể gây ra. Ví dụ, khi khách hàng có trải nghiệm không tốt về sản phẩm dịch vụ, họ sẽ phản hồi hoặc khiếu nại. Nếu công ty không chịu trách nhiệm và giải quyết hợp lý, khách hàng sẽ có ấn tượng xấu về thương hiệu, thậm chí đưa lên mạng “bóc phốt”, ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

ung-dung-hieu-ung-tam-ly-canh-buom-vao-trong-kinh-doanh

Ứng dụng hiệu ứng tâm lý cánh bướm vào trong kinh doanh

>> Xem thêm: 5 BƯỚC TẠO QUY TRÌNH CHĂM SÓC KHÁCH HÀNG SAU BÁN HÀNG HIỆU QUẢ NHẤT

Hiệu ứng tâm lý cánh bướm trong Marketing

Hiệu ứng cánh bướm là một trong bảy hiệu ứng tâm lý thường được áp dụng trong Marketing. Hiện nay, các phương tiện truyền thông chính là công cụ giúp hiệu ứng cánh bướm trong Marketing hoạt động hiệu quả nhất. Doanh nghiệp có thể tận dụng các kênh này, thực hiện tạo những nội dung độc đáo để quảng cáo sản phẩm, thương hiệu. Nếu nội dung có độ viral, chúng sẽ được lan truyền nhanh chóng giúp nhiều người biết tới thương hiệu hơn.

Khi áp dụng hiệu ứng cánh bướm trong Marketing, bạn không thể đoán trước hay kiểm soát kết quả. Vì vậy, hãy đảm bảo mọi hoạt động tiếp thị, quảng cáo của bạn có chủ đích tốt, phù hợp với các giá trị thương hiệu và được thực hiện đúng cách để phát huy tối đa sức mạnh từ hiệu ứng tâm lý này.

Hiệu ứng cánh bướm trong tâm lý học

Trong lĩnh vực tâm lý học, lý thuyết này được sử dụng để tinh thần hóa rằng mỗi hành động của chúng ta sẽ mang tới những kết quả vượt ra ngoài tầm kiểm soát của bản thân. Do đó, hiệu ứng cánh bướm trong tâm lý học thúc đẩy mỗi người hãy tự tạo trạng thái cân bằng, cảm nhận và hiểu được tầm quan trọng của mọi thứ xung quanh để hướng tới một tâm lý tốt, luôn lạc quan trong cuộc sống.

Hiệu ứng cánh bướm trong cuộc sống

Có thể nói hiệu ứng cánh bướm trong cuộc sống giống với quan hệ nhân – quả của quan niệm “gieo nhân nào gặt quả nấy” hay “một đốm lửa có thể đốt cháy cả cánh đồng”, “sai một li, đi một dặm”.

Khi chúng ta thực hiện một hành động nào đó ắt sẽ có kết quả tương ứng. Nếu làm việc có ích, bạn sẽ nhận được những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Ngược lại, nếu hành động sai trái kể cả những việc làm rất nhỏ bé, đến một lúc nào đó bạn có thể gặp “trái đắng”.

hieu-ung-tam-ly-canh-buom-trong-cuoc-song

Hiệu ứng tâm lý cánh bướm trong cuộc sống

Hiệu ứng tâm lý cánh bướm trong tình yêu

Tiến sĩ tâm lý học Joseph Rhinewine đã từng phân tích hiệu ứng cánh bướm trong tình yêu ở nhiều cuốn sách có nội dung về cách hành xử trong một mối quan hệ. Ông nói rằng, hiệu ứng tâm lý này thường xuất hiện khi chúng ta mong muốn biết rõ tình cảm của đối phương dành cho mình. Tuy nhiên, chính hiệu ứng cánh bướm cũng dễ gây thất vọng nếu đối phương không giống với những gì chúng ta mong đợi. 

Ngoài ra, một mối quan hệ luôn nồng cháy chưa chắc sẽ kéo dài mãi mãi. Hay một mối quan hệ thiếu những điều mới lạ thì sẽ nhàm chán và kết thúc. Tóm lại, hiệu ứng cánh bướm trong tình yêu muốn nhấn mạnh về việc mỗi cặp đôi cần hình thành sự gắn kết, thấu hiểu và chia sẻ với nhau, như vậy mối quan hệ mới có thể bền lâu. 

Ứng dụng hiệu ứng cánh bướm như thế nào?

Nếu nghe qua, có thể bạn sẽ cảm thấy lý thuyết này có phần xa rời với thực tế. Tuy nhiên, hiệu ứng cánh bướm được áp dụng trong đời sống hàng ngày. Bài học từ hiệu ứng tâm lý này đó là hãy coi trọng từng chi tiết, sự vật, hiện tượng, hành động nhỏ xung quanh bạn. Những điều nhỏ bé này cũng có thể tạo ra một kết quả hay biến động lớn. Trong cuộc sống hay kinh doanh cũng vậy, hãy nỗ lực và thực hiện các công việc một cách đúng đắn, chỉn chu để đạt đạt hiệu quả cao nhất. 

>> Xem thêm: NHỮNG CHIẾN LƯỢC MARKETING 0 ĐỒNG HIỆU QUẢ NHẤT 2021

Những bộ phim, cuốn sách về hiệu ứng cánh bướm hay nhất

Hiệu ứng tâm lý cánh bướm đã được nhiều đạo diễn, tác giả đưa vào trong các tác phẩm nghệ thuật, văn học của mình. Bằng những câu chuyện hấp dẫn, mỗi tác phẩm sẽ giúp người xem hình dung rõ hơn và có cái nhìn đa chiều về hiệu ứng tâm lý này. Dưới đây là một số bộ phim, cuốn sách hay nhất về hiệu ứng cánh bướm mà bạn có thể tham khảo thêm:

  • Những bộ phim về hiệu ứng cánh bướm: Phim The Butterfly Effect, Sliding Doors, Chồng ảo, Donnie Darko, Frequently Asked Questions About Time Travel, Đã đến lúc, Deja Vu, 12 con khỉ,…
  • Những cuốn sách hiệu ứng cánh bướm: Dẫn luận về thuyết hỗn độn, Hiệu ứng cánh bướm – Andy Andrews, Từ hiệu ứng con bướm đến lý thuyết hỗn độn, Nửa kia của Hitler, Cú hích,…

bo-phim-the-butterfly-effect

Bộ phim The Butterfly Effect

Hiệu ứng cánh bướm là một trong những lý thuyết tâm lý ý nghĩa, được ứng dụng trong mọi mặt của đời sống. Hy vọng qua bài viết trên bạn đã hiểu hơn về khái niệm này cũng như biết cách áp dụng chúng một cách hiệu quả nhất!

FAQ

Hiệu ứng cánh bướm là gì?

Hiệu ứng cánh bướm (Butterfly effect) là một khái niệm trong lý thuyết hỗn loạn. Thuật ngữ này  có ý nghĩa: trong cuộc sống, một hành động hoặc quyết định nhỏ bé có thể sẽ đem tới kết quả bất ngờ, thậm chí thay đổi cả lịch sử, hình thành nên số phận của một con người. Trong thực tế, hiệu ứng tâm lý cánh bướm được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như: kinh doanh, Marketing, tâm lý học, cuộc sống, tình yêu,…

Có những bộ phim, cuốn sách nào về hiệu ứng tâm lý cánh bướm?

Dưới đây là tên một số bộ phim và cuốn sách hay có nội dung liên quan tới hiệu ứng tâm lý cánh bướm:

  • Những bộ phim về hiệu ứng cánh bướm: Phim The Butterfly Effect, Sliding Doors, Chồng ảo, Đã đến lúc, Deja Vu, 12 con khỉ, Donnie Darko, Frequently Asked Questions About Time Travel,…
  • Những cuốn sách hiệu ứng cánh bướm: Dẫn luận về thuyết hỗn độn, Nửa kia của Hitler, Cú hích, Hiệu ứng cánh bướm – Andy Andrews, Từ hiệu ứng con bướm đến lý thuyết hỗn độn,…